Rozwój niemowlaka to niezwykle dynamiczny proces. Maluszek poznaje swoje otoczenie, świat oraz własne możliwości, które z dnia na dzień stają się coraz bardziej zaawansowane. Zastanawiasz się, jak przebiegają kluczowe etapy w rozwoju dziecka do pierwszego roku życia? Poniżej dzielimy się z Tobą najważniejszymi informacjami, których znajomość pomoże we wspieraniu harmonijnego wzrastania brzdąca.
Fundamentalne etapy rozwoju dziecka w pierwszym roku życia
Najbardziej dynamiczny rozwój dziecka następuje w pierwszym roku życia. W tym czasie maluch doświadcza skoków rozwojowych i osiąga kolejne kamienie milowe. Nadchodzące skoki rozwojowe bardzo łatwo rozpoznać. W tym czasie niemowlak zaczyna zachowywać się nieco inaczej niż zwykle. Staje się bardziej nerwowy, marudny i płaczliwy. Potrzebuje więcej bliskości, czułości i zrozumienia. To sposoby pozwalające przyzwyczaić się dziecku do otoczenia i nowych doświadczeń. Szybko jednak gorszy moment mija i maluch osiąga kolejne umiejętności, którymi nierzadko zaskakuje opiekunów.
W rozwoju niemowlaka możemy wyróżnić dwa podstawowe okresy. Są to okres noworodkowy, który kończy się po upływie 6. tygodnia oraz okres niemowlęcy, trwający do pierwszych urodzin maleństwa.
Rozwój noworodka, czyli 6 pierwszych tygodni malucha na świecie
Przyjście na świat jest przełomowym momentem, nie tylko dla rodziców i najbliższego otoczenia, ale i samego noworodka. Maluszek od teraz musi samodzielnie radzić sobie z podstawowymi czynnościami, takimi jak oddychanie, jedzenie i trawienie. Mało tego, dużą nowością dla dziecka jest przyzwyczajenie się do dotyku, światła oraz panującej temperatury.
Czynnością, która wskazywana jest jako jedna z najważniejszych na tym etapie rozwoju, jest ssanie, które umożliwia przyjmowanie pokarmu. To niezbędna umiejętność, która rzutuje na właściwe przybieranie masy, wzrost oraz rozwój aparatu mowy.
Noworodek śpi od 16 do 20 godzin na dobę, a więc okresy aktywności nie trwają zbyt długo. Ograniczają się one do jedzenia oraz krótkich okresów ruchu. Pod koniec okresu noworodkowego maluszek zwykle radzi już sobie z odrywaniem główki podczas leżenia na brzuszku. Jest coraz bardziej zaciekawione otaczającymi go przedmiotami, zwłaszcza tymi w kontrastowych kolorach. W reakcji na nieznane dźwięki może okazywać zaniepokojenie. Jedynym kojącym dźwiękiem jest głos mamy. Część dzieci pod koniec 6. tygodnia potrafi odpowiadać uśmiechem na interakcje z bliskimi.
Chustonoszenie i jego zalety dla noworodka
To, czego potrzebuje dziecko w pierwszych dniach, tygodniach i miesiącach życia to kontakt z mamą. W ciągu 9 miesięcy czuł jej ciepło i bicie jej serca. Po urodzeniu, nadal potrzebuje bliskości. Nic dziwnego więc, że noworodki całymi godzinami mogą leżeć przy piersi, a najłatwiej je uspokoić nosząc i lulając je na rękach. Odciążyć zmęczone ręce oraz kręgosłup rodzica może pomóc chusta dla noworodka. Chustonoszenie to jednak coś więcej niż tylko praktyczne rozwiązanie dla mamy czy taty. Specjaliści są zgodni, że chustowanie noworodka przynosi wiele zalet dla rozwoju niemowlaka, a także wpływa pozytywnie na poczucie bliskości, bezpieczeństwa i budowanie bliskiej relacji, i co najważniejsze, może być stosowane już od pierwszych dni życia maleństwa.
Jak przebiega rozwój niemowlaka? Miesiąc po miesiącu
Rozwój niemowlaków w większości przypadków przebiega według określonych norm, bez zakłóceń i komplikacji. Aby jednak mieć pewność, że maluszek osiąga poszczególne umiejętności na czas, warto zapoznać się z listą sprawności, jakie powinien przejawiać w następujących po sobie miesiącach.
Rozwój niemowlaka w 2. miesiącu
Unoszenie klatki piersiowej i doskonalenie umiejętności podnoszenia główki podczas leżenia na brzuszku to czynności, nad którymi 2-miesięczny niemowlak pracuje bardzo intensywnie. Bacznie wodzi wzrokiem za przedmiotami i zabawkami odznaczającymi się kontrastowymi barwami. Coraz częściej maluszkowi zdarza się również wydawać z siebie dźwięki imitujące pojedyncze samogłoski. To początek głużenia, nazywanego również gruchaniem, które trwa do końca 5. miesiąca. Ważną sprawnością, którą pielęgnuje, jest ponadto łączenie rączek i chwytanie drobnych obiektów.
Rozwój niemowlaka w 3. miesiącu
To przełomowy moment, kiedy niemowlak próbuje podpierać się na przedramionach, a następnie zaczyna obracać na boki, by wkrótce odwrócić się na plecy. Obserwowanie przedmiotów i osób staje się coraz bardziej angażującym zajęciem. Doskonalenie chwytu łokciowo-dłoniowego zaczyna się właśnie teraz i trwa do 5. miesiąca życia.
Rozwój niemowlaka w 4. miesiącu
Kolejnym etapem rozwoju niemowlaka jest manipulowanie przedmiotami, znajdującymi się w zasięgu rączek. Maluch ochoczo bawi się grzechotką i łapie rodziców za części ubrań. To czas, kiedy dziecko zaczyna podpierać się na nadgarstkach. 4-miesięczny niemowlak potrafi już odwracać się z brzuszka na plecy. Pojawia się również głośne wokalizowanie.
Rozwój niemowlaka w 5. miesiącu
To czas, kiedy dziecko wyraźnie interesuje się wiszącymi przedmiotami i chwyta zabawki całą dłonią. Coraz większą ciekawość wzbudzają drobne obiekty, takie jak klocki czy piłeczki. Poza rozwojem motoryki (ruchu), maluch nawiązuje coraz mocniejszą więź z rodzicami i najbliższym otoczeniem, którym poza mamą i tatą są najczęściej dziadkowie. Przejawem przywiązania jest m.in. reagowanie uśmiechem na twarze bliskich. Na przełomie 5-6. miesiąca życia, do umiejętności w rozwoju niemowlaka dochodzi również urocze gaworzenie.
Rozwój niemowlaka w 6. miesiącu
Niebywała ruchliwość i zaciekawienie własnym ciałem to cechy charakterystyczne dla rozwoju 6-miesięcznego brzdąca. Dochodzi do coraz bardziej zaawansowanych zabaw, takich jak turlanie. W wielu przypadkach dziecko próbuje już siadać bądź siedzi z podparciem. To także idealny czas na rozszerzanie diety niemowlaka.
Rozwój niemowlaka w 7. miesiącu
Pierwsze próby raczkowania, większa ilość wypowiadanych głosek oraz manifestowanie humoru i uczuć, to elementy, na które powinien przygotować się rodzic w tym czasie. Dziecko zaczyna kojarzyć nazwy z poszczególnymi przedmiotami i precyzyjnie chwyta zabawki.
Rozwój niemowlaka w 8. miesiącu
Ośmiomiesięczny maluch samodzielnie siada, raczkuje i naśladuje ruchy bliskich. To czas intensywnego rozwoju motoryki. Ważną sprawnością jest reagowanie na najprostsze polecenia oraz okazywanie stanów emocjonalnych.
Rozwój niemowlaka w 9. miesiącu
Rozwój niemowlaka w 9. miesiącu życia skupia się na dopracowywaniu sprawności motorycznych, takich jak przemieszczanie na czworaka. Malec w tym czasie może nawet podejmować próby wstawania na nóżki z podparciem. Co warte podkreślenia, pociecha staje się coraz bardziej świadoma, a jej zachowania i wybory są podparte konkretnymi intencjami.
Rozwój niemowlaka w 10. miesiącu
Maluszek lubi się bawić, siedząc i ochoczo rzuca zabawkami. To czas doskonalenia chodzenia z podparciem przy meblach lub za rączkę, a także pracy nad chwytem pęsetkowym, pozwalającym na podnoszenie niedużych przedmiotów. Powoli możesz już pozwalać pociesze podejmować pierwsze próby picia z kubeczka.
Rozwój niemowlaka w 11. miesiącu
Dziecko w 11. miesiącu jest bardzo ruchliwe i żywe. Samodzielnie się przemieszcza, wspierając o meble, podejmuje próby jedzenia przeznaczonymi dla niego sztućcami, wskazuje paluszkiem i wypowiada swoje pierwsze słowa.
Rozwój niemowlaka w 12. miesiącu
Roczne dziecko zazwyczaj już chodzi i potrafi prosić opiekunów o pomoc w trakcie zabawy poprzez niewerbalne komunikaty, takie jak dotyk, wskazywanie, spojrzenie czy mimika. To także doskonały czas na naukę rysowania czy budowania z klocków. W 12. miesiącu życia Twoja pociecha zacznie również współpracować w trakcie ubierania czy mycia.
